‫مسیر معنوی می‌تواند سفری گیج‌کننده باشد و اینکه آیا کسی درحال حرکت به جلو است، به عقب می‌رود یا کاملاً از مسیر منحرف شده، ممکن است مشخص نباشد. سادگورو به پرسش یکی از جویندگان دربارهٔ ارزیابی «پیشرفت معنوی» پاسخ می‌دهد.

‫پرسش: چطور می‌توانیم بفهمیم چقدر رشد معنوی تجربه کرده‌ایم؟ چگونه بدانیم که در مسیر معنوی در حال حرکت به جلو هستیم؟

‫سادگورو: در مرحله ابتدایی، نگران این نباشید که آیا رو به جلو می‌روید یا به عقب، چون داوری‌های منطقی شما بسیار گمراه‌کننده خواهد بود. وقتی صبح برای انجام کِریا می‌نشینید، پاهایتان به شما خواهند گفت که دارید به عقب برمی‌گردید و خانواده‌تان هم احتمالاً خواهند گفت که این مزخرفات را کنار بگذارید. پس در مرحله ابتدایی، هیچ چیزی را قضاوت نکنید. همیشه بهتر است که یک فرایند معنوی را با تعهدی بی‌قید و شرط برای مدتی مشخص آغاز کنید. نیازی نیست که هیچ‌گونه، به اصطلاح «رشد معنوی» یا منفعتی، برای شما اتفاق بیفتد. فقط خیلی ساده، از روی تعهد، این تمرین را به ‌مدت شش ماه انجام دهید. پس از آن، زندگی‌تان را ارزیابی کنید و ببینید چه‌‌ میزان آرام، شاد و آسوده هستید. چه تاثیری روی شما می‌گذارد؟

‫خودتان را برای یک دوره‌ی مشخص، وقفِ تمرینی صادقانه کنید، بدون آنکه انتظار داشته باشید چیزی رخ دهد. منتظر وقوع معجزه نباشید. بزرگ‌ترین معجزه در زندگی، خودِ زندگی‌ست.

‫حتی انسانی که در درون خود به اوج رسیده باشد، همیشه زمانی را به ارزیابی خود اختصاص می‌دهد، شاید نه به روش‌های رایج، اما به‌شیوه‌های بسیارِ دیگر. در زندگی گاوتاما بودا، اتفاق خاصی رخ داد. در یک روز خاص، همگان آمدند و در برابر بودا تعظیم کردند، اما مردی آمد و بر صورت او آب دهان انداخت. آنانداتیرتا، شاگرد نزدیک بودا که او را می‌ستود و می‌پرستید، به‌شدت خشمگین شد. او گفت: «اجازه بدهید، تا به این مرد درسی بدهم. چگونه توانست به صورت شما تف بیندازد؟» گاوتاما گفت: «نه»، و از آن مرد تشکر کرد. او گفت: «خیلی ممنونم که به صورت من تف انداختی، زیرا به من این فرصت را داد تا ببینم آیا هنوز قادر به خشمگین شدن هستم یا نه. خیلی خوشحالم که می‌دانم حتی اگر مردم به صورتم تف بیندازند، خشمگین نمی‌شوم. این خیلی خوب است. تو به من کمک کردی خودم را ارزیابی کنم و همزمان این فرصت را به آناندا هم دادی. پس خیلی متشکرم. تو باعث شدی هر دوی ما درک کنیم که الان کجا قرار داریم.»

‫پس خودتان را برای یک دوره‌ی مشخص، وقفِ تمرینی صادقانه کنید، بدون آنکه انتظار داشته باشید چیزی اتفاق بیفتد. منتظر وقوع معجزه نباشید. بزرگ‌ترین معجزه در زندگی، خودِ زندگی‌ست. همین فرایند زندگی، این که اینجا نشسته‌اید و نفس می‌کشید، یک معجزه است. اگر قدر این معجزه را ندانید و به دنبال معجزات دیگری باشید که مثلاً خدایی از میان ابرها دستش را دراز کند و کاری برایتان انجام دهد، پس شما هنوز بسیار کودک‌صفت هستید. هنوز به بلوغ نرسیده‌اید و همچنان به افسانه‌ها باور دارید. پس برای ارزیابی روند معنوی‌ خود عجله نکنید؛ فقط اجازه دهید در وجودتان رسوخ کند.

‫عجله نکنید. فقط به تمرین پایبند بمانید، گه‌گاه خودتان را ارزیابی کنید و ببینید.

‫به ‌طور کلی در این سنت (یوگا)، تعهدِ معمول که برای آغاز هر روند معنوی درخواست می‌شد، دوازده سال بود. شما صرفاً برای ۱۲ سال یک مانترا را تکرار می‌کنید و سپس می‌ببینید که چه اتفاقی برایتان می‌افتد. حتی اکنون نیز بسیاری از فرقه‌های معنوی در هند، همین مسیر را دنبال می‌کنند. یک گورو (استاد معنوی) به شما مانترایی می‌دهد که ۱۲ سال تکرار کنید و بعد از آن، باز می‌گردید تا پیشرفت خود را ببینید. اما امروزه مردم نسبت به زندگی بسیار بی‌تاب شده‌اند. حتی اگر دوازده روز تعهد بخواهیم، مردم با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شوند. مردم شکایت می‌کنند که این مدت، خیلی طولانی‌ست!

‫گاوتاما بودا، شیوه‌های خودش را داشت. اگر کسی نزد او می‌آمد، تا دو سال مطلقاً نه تعلیمی در کار بود و نه آموزه‌های معنوی یا چیز دیگری - فقط باید در اطراف او می‌ماندید. اگر می‌توانستید برای دو سال صبر کنید، آنگاه کیفیت خاصی در شما پدید می‌آمد و برایتان اتفاق دیگری می‌افتاد. وقتی فرایند معنوی را به شما منتقل می‌کرد، این به ‌شکل بزرگ و عمیقی رخ ‌می‌داد. اما امروز، مردم در صبر کردن با مشکل مواجه‌اند، چون ذهن مدرن بسیار بی‌صبر شده است. عجله نکنید. فقط به تمرین پایبند بمانید، گه‌گاه خودتان را ارزیابی کنید و ببینید.