પાંડવો અને દ્રૌપદી માટે બાર વર્ષનો વનવાસ પૂરો થવાના આરે છે. તેઓ તપસ્યા કરવા અને અસ્ત્રોની શોધમાં ગયેલા અર્જુનની શોધમાં જાય છે. તેઓ હિમાલયમાં બદ્રીનાથ પહોંચ્યા, જ્યાં તેમને અર્જુનના મળવાની આશા હતી. નજીકના જંગલમાં ભીમનો જેની સાથે ભેટો થાય છે, જે તેની સહુથી મોટી નબળાઈ, અભિમાન છોડાવી દે છે.

દ્રૌપદી યુધિષ્ઠિરની અંદર બદલો લેવાની ભાવનાને ઉશ્કેરી નથી શકતી, પણ અર્જુન જાણે છે કે યુદ્ધ અનિવાર્ય છે. તે ગૂઢ શક્તિથી સંચારિત અસ્ત્રો મેળવવાની તજવીજ કરે છે.

મહાભારત શ્રેણીના આ અંકમાં આપણે જોઈશું કે, પાંડવો અને દ્રૌપદી વનવાસયાત્રાનો પ્રારંભ કરે છે. સામાજિક જીવનના આચરણના સ્થાને જંગલના નિયમોનું આચરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. દ્યૂતક્રીડામાં છળકપટથી મેળવેલી સફળતા પછી પણ દુર્યોધન બેચેન રહે છે.

સમાધિ શબ્દ બન્યો છે બે શબ્દોના મેળથી – ‘સમ’ અને ‘ધિ’. ‘સમ’નો અર્થ છે સમતા, સમચિત્તતા અને ‘ધિ’નો અર્થ થાય બુદ્ધિ. અહીં સદ્‍ગુરુ આપણને સમાધિનું મહત્વ વિસ્તારથી સમજાવે છે અને જુદી જુદી જાતની સમાધિઓ તેમજ મહાસમાધિની અવસ્થા વિશે કહે છે.

અહીં વાંચો કૃષ્ણ પર સદ્‍ગુરુના વિચારો, જે તમને તેમના મોહક જીવનની એક ઝલક આપે છે - તેમનું જીવન જે એક નટખટ પરંતુ મનમોહક બાળકથી લઈને દિવ્યતાના એક અવતરણ સુધીની સફર છે.

મહાભારતના અંકોમાં આપણે ઘણી જગ્યાએ અર્જુનની દુનિયાના સહુથી મહાન બાણાવળી બનવાની મહેચ્છા સાથે કોઈ સમાધાન ન કરવાની વૃતિ વિશે સાંભળશું, સતત અસલામતીની ભાવના ઊભી કર્યા કરીને તેણે ઘણા ઘાતકી અને નિર્દયી નિર્ણયો પણ કર્યા હતા.

સદ્‍ગુરુ જીદ્દુ કૃષ્ણમૂર્તિ વિષે વાત કરે છે અને કહે છે કે જ્યારે તેઓ કિશોરવયના હતાં ત્યારે તેમણે કેવી રીતે કૃષ્ણમૂર્તિના અભ્યાસના થોડા વર્ગોમાં ભાગ લીધો હતો, તેના વિષેનો સુંદર ટુચકો કહે છે.

પહેલા એપિસોડમાં આપણે જોયું કે કેવી રીતે ઈન્દ્રના મુખ્ય પૂજારી અને દેવગુરુ બૃહસ્પતિ અન્ય સ્ત્રીઓ સાથે પ્રેમચેષ્ટા કરતાં હતાં અને તેમના દ્વારા અવગણના પામેલી તેમની પત્ની તારા ચંદ્રદેવ સાથે પ્રેમમાં પડે છે. બૃહસ્પતિએ ક્રોધિત થઇને તારા અને ચંદ્રના પુત્રને શ્રાપ આપ્યો કે, તે ન પુરુષ હશે કે ન સ્ત્રી. બુધ, જે બુધ ગ્રહને રજૂ કરે છે, તેમનો જન્મ થયો.

સદ્ગુરુ યોગીઓની ત્રણ વ્યાપક શ્રેણીઓ વિશે વાત કરે છે - મંદ, મધ્યમ અને ઉત્તમ

સદગુરુ કહે છે કે આસનોની પ્રેક્ટિસ કરતી વખતે શાંત રહેવું અને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું કેમ ખુબ જરૂરી છે.

સૂફી કવિ કબીર સદીઓથી સાધકો માટે પ્રેરણારૂપ છે. સદગુરુ સમજાવે છે કે કેવી રીતે તેમના ધર્મ પર ચર્ચા કરીને, આપણે તેમના જ્ઞાનને ચૂકી જઈએ છીએ.

આધ્યાત્મ જગતમાં અવધૂત નામ ઘણીવાર સાંભળવા મળે છે. અવધૂતની આંતરિક સ્થિતિ કેવી હોય છે? શું તેઓ સમાજમાં રહી શકે છે?

વિશ્વ કવિતા દિવસના પ્રસંગે, ગહન આંતરિક અનુભવની અભિવ્યક્તિ પર સદગુરુ અને મુઝફફર અલી વચ્ચેની વાતચીતનો આનંદ માણો.

સદગુરુ મનસુર અલ-હલજની વાર્તાનું વર્ણન કરે છે, પ્રારંભિક સુફી સંતમાંના એક, જેને એ વાત જાહેર કરવા માટે હેરાન કરવામાં આવ્યા હતા, "અનલ હક" - "હું ભગવાન છું. હું અંતિમ છું."